OZON TUYNUGINI YEMIRILISH OQIBATLARI
Abstract
Ozon teshigi, ozon tuynugi — Yer atmosferasining ozon katlamydagi uzilish; dastavval, 1985-yilda Antraktida ustida, keyinchalik Avstraliya tomon siljiyotgani, 1992-yilda esa Arktika ustida kuzatilgan. Ozon teshigi taxminlarga koʻra, antropogen (insoniyat faoliyati) taʼsirlar, shu jumladan, ozon qatlamini yemiruvchi xlorli sovitkichlar (frenon)ni sanoat va turmushda koʻplab miqdorda ishlatish natijasida roʻyobga chiqqan. Quyoshning ultrabi-nafsha (200—300 nm) nurlanishi ozon katlamida yutilgani uchun tirik orga-nizmlarga xavfli boʻlgan nurlanish Yer sirtiga yetib kelmaydi. Ozon katlamini muhofaza qilish toʻgʻrisida 1985-yilda Vena konvensiyasi, 1987-yilda Monreal protokoli qabul qilingan. Bu hujjatlarda xlorli sovitkichlar va dezodorantlardan voz kechish zarurligi qayd etilgan.
References
A. Ergashev “Umumiy ekologiya”. Oliy o‘quv yurt talabalari uchun darslik Toshkent- 2003.
Y. Shodimetov, R.Rahimbekov, “Ijtimoiy ekologiyaga kirish”. Oliy o‘quv yurtlari uchun darslik. Toshkent ,,O‘qituvchi” 1994.
O. Qudratov ,,Sanoat ekologiyasi".Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi bakalavrlar uchun o‘quv qo‘llanma.Toshkent-2003.
I. X.Ayubova, M.N.Musayev, I.A.Jamgaryan. ,,Atrof-muhit sifat analizi va monitoringi".Oliy o‘quv yurtlari uchun darslik.Toshkent-2011.
