SPEKTAKLLARDA XATTI-HARAKAT MASALASI
Keywords:
obraz, psixofizik, musiqali drama, talqin, mahorat, rol, ichki-psixik, ijro, teatr, sahna, xatti-harakat, kechinma sanʼat, qayta gavdalantirish, pyesa, rejissyor, aktyor, pafos, mizansaxna, ovoz, nutq, plastika, yechim, xolat.Abstract
Mazkur sanʼat turining paydo boʻlishi va ommalashishiga ancha vaqt boʻlgan boʻlsada, sahnadagi xatti-harakat masalalari moddiy va maʼnaviy hayotni aks ettirish, obraz yaratish uslublari boʻyicha ilmiy-tadqiqot ishlari yetarli emas. Teartlarda spektakllar yaratish, ularni saxnalashtirish murakkab jarayon boʻlib, bu jarayondagi aktyorlarning xatti-harakatlar ustida ishlashi va talqin etishi masalalari yetarli darajada oʻrganilmayapti hamda teatr sohasidagi olimlar tomonidan sahnalashtirilgan spektakllardagi aktyorlarning xatti-harakatlari toʻgʻrisida taqriz berilmayapti. Shu nuqtai-nazardan spektakllarda aktyorlarning xatti-harakat talqinini tahlil qilishda bir muncha muammolar koʻzga tashlanmoqda. Kino va spektakllardagi xatti-harakat masalalari tarixi toʻlaqonli, yaxlit ilmiy ish sifatida tadqiq etilmaganligi, Aktyor tayorlshdagi xatti-harakat masalasi oʻzbek milliy sanʼati va madaniyatidagi madaniy ahamiyati tahlil etilmaganligi, repertuardan joy olgan spektakllar badiiy uslubiy jihatdan tahlil qilinmaganligi va teatr, kino ijodkorining individual xatti-harakat ijro uslublari qiyosiy tadqiq etilmaganganligi tadqiqot ishining dolzarbligini asoslaydi.
References
K. S. Stanislavskiy – “Aktyorning oʻz ustida ishlashi” (T. Xoʻjayev tarjimasi) Toshkent – “Yangi avlod”- 2017
R. Dehqonov – “Aktyorlik mahorati” o‘quv qo‘llanma Qo‘qon “ART PRESS” 2023
Anvarov O. - "Oriental Art and Culture" Scientific-Methodical Journal Volume 3 Issue 1 / March 2022
M. Abdullayeva “Dramatik teatr va kinoda aktyorlik mahorati” “Tafakkur qanoti” nashriyoti Toshkent – 2014
M. Abdullayeva. “Sahna mahorat maktabi” “Chashma print” nashriyoti Toshkent — 2011
M. Abdullayeva. “Rejissura” “Adabiyot uchqunlari” nashriyoti Toshkent – 2016
Komilova M. - "Oriental Art and Culture" Scientific-Methodical Journal Volume 3 Issue 1 / March 2022
R. Usmanov “Rejissura” “Fan” Toshkent — 1997
J. Mahmud “Aktyorlik mahorati” oʻquv qoʻllanma Toshkent – 2005
A.Umarov, Z.Mirzaxamdamov Xo‘qandi Latif. San’atayvoni. "Farg‘ona" nashriyoti 2011-yil.
J.Maxmudov,X.Maxmudova.Rejissura asoslari. Darslik.Toshkent 2008.
Komilov M. - "Oriental Art and Culture" Scientific-Methodical Journal Volume 3 Issue 1 / March 2022