O‘ZBEK TILI GRAMMATIKASI. GRAMMATIK SHAKLLARNING TURLARI VA GRAMMATIK KATEGORIYALAR MUNOSOBATI
Keywords:
kotegoriya, grammatika, sintaktik kotegoriya, morfologik kotegoriya.Abstract
Grammatik kategoriya - maxsus koʻrsatkichlar yordamida soʻzlarning oʻzgarishi, birikish va gap hosil qilish qoidalariga asoslangan umumgrammatik tushuncha. G. k. grammatikaning qaysi sohasiga oidligiga koʻra morfologik va sintaktik kategoriyaga boʻlinadi. Sintaktik kategoriyalar morfologik kategoriyaga teng boʻlmaydi. Mas, bizning oila — toʻq oila. Bu jumlada morfologik jihatdan toʻrt soʻz, uch xil soʻz turkumi bor (olmosh, ot va sifat, ot), sintaktik jihatdan esa faqat ikki boʻlak — ega va kesim mavjud. Fe’lda 3 ta gramatik kategoriya bor. Mayl,zamon,shaxs-son kategoriyasi. Ushbu maqolada grammatik kategoriyaning shakkllari haqida so‘z boradi.
References
Gʻulomov A. Gʻ., Asqarova M. A., Hozirgi zamon oʻzbek tili, T., 1961
Sayfullayeva R., Mengliyev B. Hozirgi o‘zbek adabiy tili. Toshkent. 2009. 414 bet
Mirzayev M., Usmonov S., Rasulov I. O‘zbek tili. Toshkent. “O‘qituvchi”, 1978. 255 bet.
Tursunov U., Muxtorov J., Rahmatullayev Sh. Hozirgi o‘zbek adabiy tili. Toshkent. “O‘zbekiston”, 1992. 200 bet.
Bo‘ronov J. B. Ingliz va o‘zbek tillari qiyosiy grammatikasi. Toshkent. “O‘qituvchi”, 1973. 284 bet.
