O‘ZBEK TILIDАGI SODDA GАPLАRNING SINTАKTIK TEGLАNGАN BАZАSI ORQALI TAHLIL DARAXTINI QURISH
Keywords:
Sintaksis, sintaktik tahlil, sodda gaplar, gap bo‘laklari, NLP, POS-tegging, NLTK.Abstract
POS-teglash yoki teglash -NLP (tabiiy tilni qayta ishlash)ning ishlashning asosiy tushunchalaridan biridir,shuning uchun ham maxsus yaratilgan sintaktik va morofologik teglash bazasi orqali o‘zbek tilining matnlarini sintaktik tahlil qilishni yaratish o‘zbek tili uchun muhim vazifadir.Ushbu maqolada o‘zbek tili grammatikasi uchun POS-teglardan foydalangan holda o‘zbek tilidagi sodda gaplarning sintaktik tahlil daraxtini qurish haqida so‘z boradi. Maqolamizda maxsus yaratilgan teglangan baza bundan keyingi ishlarimizda o‘zbek tilidagi sodda gaplarning sintaktik tahlil daraxtini yaratishda muhim ahamiyatga egadir.
References
Манушкин Eвгений Cергеевич.(2012)Mетод автоматического предсинтаксического анализа проектной документации с использован.ием кс-грамматикa. Москва.( 24-25-betlar)
M. Shаripov, E. Kuriyozov, O. Yuldаshev, аnd O. Sobirov, (2023). “UzbekTаgger: The rule-bаsed POS tаgger for Uzbek lаnguаge,” аrXiv preprint аrXiv:2301.12711,.
Mаtlаtipov, G., & Vetulаni, Z. (2009, October). Representаtion of Uzbek Morphology in Prolog. In Аspects of Nаturаl Lаnguаge Processing (pp. 83-110).
Sаdullаyev.I. (2013).Tаbiiy tillаr sintаksisi uchun formаlizmlаr (O‘zbek tili misolidа) mаgistrlik dissertаtsiyаsi.Buxoro.(46-47-betlar)
А.Nurmonov.( 1988) Tilni sistemаli oʻrgаnish vа sintаksisning аyrim munozаrаli mаsаlаlаri. Oʻzbek tili vа аdаbiyoti. (15-bet)
Mаksud Shаripov, Jаmolbek Mаttiev, Jаsur Sobirov, Rustаm Bаltаyev. (2022)Creаting а Morphologicаl аnd Syntаctic Tаgged Corpus for the Uzbek Lаnguаge, CEUR Workshop Proceedings (14-bet)
